Cần chuyên nghiệp trong dịch thuật- Lê Vũ KHánh
Đó là cái phim Thủy hử cũ ấy chứ cái mới hiện đang chiếu thì vì chán cái kia quá nên tôi không xem thêm cái mới này nữa, nên cũng không biết những hạt sạn đó đã được nhặt ra hay chưa.
Chuyện là trong phim có vợ chồng cái anh Võ Đại, anh trai của hảo hán Võ Tòng ấy, lại cứ gọi nhau bằng “huynh” với “muội”. Hẳn người nào đã biết chút tiếng Hán Việt thì đều hiểu rằng “huynh” với “muội” là để chỉ mối quan hệ anh trai và em gái, cũng như “huynh” với “đệ” là để chỉ quan hệ giữa 2 anh em trai. Đằng này rành rành ra là vợ với chồng mà lại cứ “huynh” với “muội”. Nghe lời thoại của phim mà rờn rợn, gai gai người, thấy nó cứ giơ giáo thế nào ấy. Cảm giác ghê ghê không tả được, như lúc người ta bắt được chuyện loạn luân của một đứa anh trai với em gái nó, còn chúng nó thì cứ trơ trơ ra mà không hề cảm thấy ngượng ngùng. (Bởi vì trên phim vẫn tiếp tục “huynh, huynh”, “muội, muội” giữa 2 vợ chồng nhà Võ Đại.
Đã dùng từ Hán Việt thì phải hiểu Hán Việt. Nếu được như thế thì tốt quá, vì nó sẽ thể hiện đúng cái hồn của cái thời xa xưa ấy. Còn nếu không, thì đừng dùng liều vì nó vô cùng phản cảm. Hẳn là trong tiếng Trung quốc, các nhân vật đó trong phim cũng phải gọi nhau bằng từ gì đó, đại loại như “phu quân” là cách để người vợ gọi chồng, hoặc “phu nhân” là cách người chồng gọi vợ, hoặc đơn giản nữa thì là “chàng” với “nàng”. Thậm chí ngôn ngữ xô bồ nữa đi thì cũng phải để các nhân vật đó gọi “chồng ơi”, “vợ ơi” chứ làm gì có chuyện hãng phim, biên tập, đạo diễn của họ cứ để cho 2 “anh-em” loạn luân với nhau như vậy. Chắc là còn nhiều chỗ nữa cũng được rắc chung một loại sạn này, nhưng mà vì cảm giác ghê ghê ấy nên tôi không thể xem cho hết được bộ phim.
Đem thắc mắc này trao đổi với một số bạn bè, đồng nghiệp, mọi người đều lắc đầu mà bảo rằng “Thời ngày nay nó thế”. Ngôn ngữ dễ dãi, lệch lạc, sai lầm là chuyện phổ biến, không chỉ trong xã hội mà cả ở trên sách báo, truyền hình, phim ảnh. Có anh bạn còn đưa ra dẫn chứng năm xưa có một bộ phim hài của Hồng Kông, được lồng tiếng Việt, có phụ đề tiếng Anh (chắc bản gốc là tiếng Trung – Quảng Đông), trong đó có nhân vật quan cận thần nói với vua “Vua ơi!”, trong khi phụ đề tiếng Anh là “His Majesty the King”, đáng lẽ phải được dịch là “Muôn tâu Bệ hạ” hay “Khởi tấu Hoàng thượng” vv..
Ngôn ngữ thế này thì đúng là “botay.com”.
Lê Vũ Khánh