Mười nguyên tắc phát triển kinh tế miền Trung Việt Nam
Các dịp đi đường bộ về Tây Nguyên hay các tuyến đường khác đều cho chúng ta thấy được rừng đã bị phá sạch. Đôi chổ, từ đường nhựa nhìn thì thấy cây xanh mướt, nhưng sau những dảy xanh đó là các vùng đất đã được khai thác biến thành đất trồng trọt . Rừng nguyên sinh đã ngày càng xa dần các quốc lộ và tỉnh lộ.
Hiện tượng phá sạch các rừng nguyên sinh và nếu có trồng lại thì chỉ là loại rừng một tầng nên lũ lụt tất yếu xảy ra với mật độ ngày càng cao với miền Trung.
Chúng ta nhớ từ năm 1361 đến 1389 ,quân Chiêm Thành 11 lần đánh phá Đại Việt . Trong đó 2 lần năm 1371 và năm 1377 cướp được thành Thăng Long. Quân Chiêm Thành xuất quân với những chiến thuyền từ cảng Kẽ Thử, nay đã bị bồi lấp gọi là khu vực cửa sông Côn trong đầm Thị Nại của Quy Nhơn- tỉnh Bình Định.
Một đội quân Chiêm Thành đông, mạnh nhưng sau đó bị tan rã và bị đồng hóa thành dân tộc thiểu số.Nguyên nhân của sự tan rã có nhiều lý do nhưng ít ai chú đến nguyên nhân từ đặc tính tự nhiên của miền Trung Việt Nam. Miền Trung Việt Nam khi tăng dân số,nền kinh tế lại phụ thuộc nông nghiệp, đất khi khai hoang triệt để thì cái mầm tự tiêu diệt sẽ lớn dần.Đến khi đột xuất gặp bão lũ thì cả cộng đồng sẽ gặp khũng hoãng , tự hổn lọan và tự tiêu diệt.
Với nhận thức trên, về chiến lược kinh tế với miền Trung chúng ta nên có những nguyên tắc như sau :
1. Trồng rừng , bảo vệ rừng, hạn chế khai khóang để bảo vệ chân dảy Trường Sơn là bảo vệ sự sống có tính lâu dài và ổn định cho cả cộng đồng.
2. Tiến ra biển tìm nguyên liệu cho công nghiệp như dầu mỏ,thủy sản.
3. Ưu tiên nhận các nguyên liệu từ các nước khác về gia công chế biến xuất khẩu.
4. Dịch vụ hàng hải, đặc biệt dịch vụ cảng Trung chuyển quốc tế Vân Phong.
5. Mở tuyến đường sắt từ Vân Phong đi Stungtơreng (Kampuchia)- Paxế ( Lào) – Ubon (Thai) để lấy nguyên liệu từ phía Tây dảy Trường Sơn về đồng bằng ven biển miền Trung .
6. Ưu tiên việc mở các tuyến đường xương cá chạy theo hướng tây đông xuống Quốc lộ 1A
7. Sử dụng triệt để các điều kiện tự nhiên của các tỉnh miền Trung để xây dựng các cảng với công xuất nhỏ nhằm mục tiêu tạo vị trí hậu cần và an toàn cho các đội tàu đánh cá cũng như tàu thương mại . Chúng ta nên nhớ rằng các cảng hiện có như Vũng Áng, Chân Mây, Đà Nẳng, Dung Quất là những cảng nguy hiểm khi có bão đến vì các cảng này là cảng hở, không an tòan vì xóay bão biển Đông quay theo ngược kim đồng hồ.
8. Chiến lược hướng ra biển cho miền Trung với công nghiệp và dịch vụ vì vậy nên xây dựng các đô thị tập trung ở dảy đồng bằng ven biển, với các nhà cao tầng vững chắc chống lại với bão lũ.Dân ở tập trung, đất giành trồng rừng.
9. Ưu tiên xây dựng đường sắt đôi 1435 mm trên truc Quốc lộ 1A cũng như đường bộ Quốc lộ 1A thành đường cao tốc để lưu thông Bắc-Nam. Tạm thời không nâng cấp đường Hồ Chí Minh đến khi ngân sách đủ tiền mở các cầu, các cống thóat nước cho đường Hồ Chí Minh.
10. Ưu tiên cho các tỉnh miền Trung trong phổ cập giáo dục hết phổ thông. Có như vậy chúng ta mới có một lực lượng đủ sức tách ra khỏi nghề nông để làm các nghề dịch vụ khác cần nhiều chất xám.
KS Doãn Mạnh Dũng
