Thế giới 2016 mùa thay lá
Khi Tổ chức thương mại Thế giới (WTO) thành lập ngày 1/1/1995 có nghĩa là từ nay lao động giản đơn, lao động trí tuệ và vốn có thể tự do di chuyển. Sự cạnh tranh giữa các quốc gia chủ yếu dựa vào “Tài nguyên thiên nhiên”. Nhưng muốn khai thác có hiệu quả “Tài nguyên thiên nhiên” thì phải có “Tài nguyên trí tuệ”. Vì vậy bí mật công nghệ là sức mạnh cạnh tranh của từng quốc gia.
Biểu đồ trên có nguồn từ IMF, miêu tả :Từ năm 1995 đến 2015, tổng thu nhập của các nước kém phát triển so với tổng thu nhập các nước G7 tăng rất nhanh. Rõ ràng các nước G7 đối diện với sự thâm hụt thu nhập do WTO. Nhìn biểu đồ trên, người Việt Nam mới biết chúng ta đã bõ mất một cơ hội vàng trong thời gian từ 1995 đến 2016.
Mới có 20 năm hình thành WTO, loài người chưa đủ kinh nghiệm chế tài trong việc bảo vệ sở hữu “Tài nguyên trí tuệ”. Vì vậy một số các quốc gia kém phát triển – với nền văn hóa cho phép vượt qua rào cản đạo đức để đạt mục tiêu – đã sử dụng miễn phí các phát minh và công nghệ mới của các nước phát triển. Họ sản xuất ra các sản phẩm làm nguy hiểm đến con người, môi trường và quan trọng hơn họ sử dụng lợi nhuận để xây dựng lực lượng quân sự nhằm mở rộng biển giới, lảnh hải để từng bước thống trị toàn cầu bằng sức mạnh đi ngược với nền văn minh. Chính mặt yếu kém này của WTO đã làm giới quý tộc, trí thức người Anh và cả người Mỹ da trắng giận dữ và quay lưng lại với WTO và TPP. Đó là nguyên nhân chính của Brexit và đem lại thắng lợi cho tỷ phú Donal Trump.
Việc cấu kết ăn chia “Tài nguyên thiên nhiên” trong quá trình đầu tư giữa các tập đoàn đa quốc gia với các nhà độc tài bản địa đã tạo ra sự chênh lệnh thu nhập ngày càng lớn và phá họai môi trường sống ở các nước kém phát triển. Điều đó dẩn đến bùng nổ bạo lực. Đây là cơ hội để các cường quốc khác xông vào chia lại cái bánh lợi ích. Đó là nguyên nhân chính dẩn đến chiến tranh tại Bắc Phi,Trung Đông và hình thành dòng người di tản vào châu Âu.
Nhìn từ sự tiến hóa, con người tồn tại và phát triển nhờ lao động để tạo ra hàng hóa hay dịch vụ. Để có năng lực lao động con người cần được giáo dục. Nhưng bản năng thời hoang dã sống trong tự nhiên của con người luôn luôn chờ cơ hội để xuất hiện. Đó là bản năng chiếm đoạt “quyền lực, của cải hay tình dục” nhờ sức mạnh. Ngoài ra, nhờ có trí tuệ nên con người còn có bản năng trả thù. Sức mạnh lòng căm thù mạnh hơn sức mạnh chiếm đoạt và thường tồn tại trong thời gian dài. Chính bản năng trả thù đã đưa mối quan hệ cộng đồng loài người vào vòng xoáy không có điểm dừng và chỉ có thể kết thúc bằng sự khoan dung. Việc nước Mỹ khẵng định chính quyền độc tài Sadden Hussein có vũ khí giết người hàng loạt để can thiệp quân sự là không thuyết phục. Sự thiếu chính danh trên đã đưa lực lượng trung thành với chế độ độc tài cũ tham gia thánh chiến và là lực lượng chủ yếu lảnh đạo quân sự Nhà nước Hồi giáo IS. Có lẽ nhận thức được quan điểm trên, chính quyền Barack Obama từng bước giảm dần hoạt động quân sự tại Trung Đông. Ngược lại chính quyền Putin của nước Nga lại cảm thấy thành công và tự hào khi đã chiến thắng tại Aleppo -Syria. Học thuyết khuyến khích con người đấu tranh chiếm đoạt của người khác, tạo hình tượng kích thích lòng căm thù, dạy lòng căm thù chỉ đưa nhân loại vào vòng xoáy bạo lực. Bản chất sự tham nhũng là kết quả của một quá trình giáo dục khuyến khích con người đấu tranh giành giật để chiếm đoạt tài sản của người khác. Vì vậy loài người cần giáo dục con người hướng đến sự khai sáng để tiến hóa hơn là giáo dục bản năng căm thù và tìm cách tồn tại bằng sự chiếm đoạt. Hạnh phúc của con người không phải là đấu tranh giành giật lẩn nhau mà là giúp người khác hạnh phúc và tự hoàn thiện chinh mình về trí tuệ cũng như thể chất.
Liên hiệp quốc đã có thành công lớn khi đưa ra” Tuyên ngôn quốc tế nhân quyền 1948″ nhưng thiếu sự chế tài trong quan hệ giữa các quốc gia. Vì vậy mối quan hệ giữa các quốc gia hiện nay giống như giữa các cá thể con người thời hoang dã là mạnh được yếu thua. Các cường quốc với chế độ độc tài có vũ khí hạt nhân trở thành sen đầm từng khu vực và chờ cơ hội đưa cả thế giới vào trại tập trung. Với họ, kẻ thù lớn nhất là nền dân chủ. Chính nền dân chủ là ngọn lửa đe dọa có thể đốt cháy chế độ độc tài.
Biểu đồ trên với đường màu đỏ của tác giả, cho rằng xu hướng tiến hóa của xã hội loài người vẩn mang tính phổ quát. Các đỉnh A, B biểu thị thoái hóa trong chiến tranh thế giới 1 và 2. Brexit và tư duy chống TPP chỉ rõ sự thoái hóa trong năm 2016. Loài người cần có sự chế tài với Bản quyền sở hữu trí tuệ và chế tài thực hiện Tuyên ngôn quốc tế nhân quyền 1948 trên mọi thành viên Liên hiệp quốc. Việc Tổng thống Mỹ Barack Obama mới ký mở rộng Đạo luật nhân quyền Magnitsky là sự cần thiết chống lại các chế độ độc tài. Hy vọng Liên hiệp quốc cũng sẽ có chế tài chi tiết hơn và mạnh mẻ hơn.
Vậy nước nhỏ dựa vào sức mạnh nào để tồn tại ?
Đó là nền dân chủ để mổi công dân không chỉ là một chiến sĩ khi cần thiết thì cầm súng mà họ phải là một nhà khoa học đi đầu trong khoa học sản xuất hàng hóa và cả trong khoa học sản xuất vũ khí để tự vệ. Loài người trong thế kỹ 21 đã vượt qua thời hoang dã. Cuộc trưng cầu dân ý tại Thụy Sĩ về trợ cấp cơ bản , vô điều kiện cho toàn dân ngày 5/6/2016 đã khẵng định loài người chọn hạnh phúc là lao động sáng tạo chứ không phải sự hưởng thụ. Vì vậy tư duy dùng sức mạnh để chiếm đoạt, mở rộng biên giới quốc gia là thiểu số và đó là hành vi chống lại sự tiến hóa của loài người. Dù kẻ ác là thiểu số nhưng loài người hảy cảnh giác. Bài học diệt chủng của phát xít Hitle vẩn còn đó. Đừng để ân hận khi đã bước vào buồng hơi ngạt hay chờ búa đập vào đầu như người Kampuchia hoặc lên bàn mổ của những người theo Pháp luân công.
Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã có những bước đi rất táo bạo và tiến bộ trên nhiều lỉnh vực ở Việt Nam trong năm 2016. Nhưng trước họa ngoại xâm và lạc hậu, người Việt Nam cần từ giả những nguyên nhân đã gây chia rẽ sức mạnh của cả dân tộc cũng như những nguyên nhân ngăn cản sức vươn lên của một dân tộc vốn không biết cúi đầu làm nô lệ và cạm phận của kẻ đi ăn xin.
Những biến động thế giới 2016, nhìn kỹ lại đó là nổi đau của cây xanh khi thay lá. Cây sẽ xanh tươi và lớn mạnh hơn. Cây cũng chấp nhận những con giun đang chờ lá rụng và ẩn nấp dưới đống bùn nhơ của kiếp sinh thành.
Khai bút 1/1/2017
KS Doãn Mạnh Dũng