Đâu là tinh hoa trong Tuyên ngôn độc lập Hoa Kỳ ?

Khi nghe ông giải thích câu đầu tiên trong Tuyên ngôn độc lập của Hoa Kỳ tôi không thể không liên tưởng đến câu chuyện ngụ ngôn của các sĩ phu nho học. Thầy thuốc nọ mở sách thấy viết “Đau bụng uống nhân sâm” nên cho bệnh nhân uống nhân sâm. Bệnh nhân chết. Thầy lấy sách ra thanh minh với người nhà bệnh nhân. Nhưng khi mở tiếp trang sau thì bất ngờ còn mấy chữ “thì tắc tử”. Có lẽ từ đó, giới tinh hoa phương Đông có thói quen chỉ thích đọc ” lời kết” hay “câu sau” để ứng dụng mà không đọc câu đầu hay toàn bộ tác phẩm để hiểu tư duy của tác giả.
Theo “Lịch sử nước Mỹ”- Lê Minh Đức, Nguyễn Nghị ( NXB Văn hóa thông tin – 1994 trang 101) viết “Cuộc chiến tranh chống lại người Mỹ trên đất Mỹ này đã không được người dân Anh hưởng ứng. Người tình nguyện mỗi ngày mỗi hiếm. Cuối cùng nhà Vua ( Anh ) buộc phải sử dụng những người lính đánh thuê thuộc các công quốc Hesse ( Liên minh các quốc gia Đức ). Và đây là một lỗi lầm trầm trọng. Đạo quân gồm những người lính đánh thuê càng gây căm phẩn nơi người Mỹ “.
Với nhận thức đó, Thomas Jefferson viết câu đầu tiên trong Tuyên ngôn độc lập Hoa kỳ như sau: “When in the Course of human events, it becomes necessary for one people to dissolve the political bands which have connected them with another , and to assume among the Powers of the earth, the separate and equal station to which the Laws of Nature and of Nature ‘s God entitle them, a decent respect to the opinions of mankind requires that they should declare the causes which impel them to the separation. ”
Bản dịch chúng tôi tin rằng đúng với ngữ pháp và tư duy của Thomas Jefferson nên như sau :
“Khi trong quá trình tiến hóa của nhân loại, sự đòi hỏi tất yếu cho một dân tộc là phải đập tan các băng đảng chính trị mà chúng cấu kết chúng với băng đảng nước ngoài để giành lại trong những quyền lực của trái đất , quyền độc lập và bình đẵng mà các quy luật tự nhiên và Thượng đế đã ban cho loài người , một sự tôn trọng đầy đủ đối với các quan điểm của nhân loại đòi hỏi dân tộc đó phải tuyên bố những nguyên do buộc họ chọn sự độc lập. “
Như vậy câu đầu tiên của Tuyên ngôn độc lập của Hoa Kỳ đã đưa ra giải pháp cơ bản để một dân tộc tự bảo vệ nền độc lập của chính mình.
Thomas Jefferson tin rằng mọi mâu thuẩn quyền lợi trong nội bộ nước Mỹ đều có thể tự giải quyết.Tình hình nước Mỹ khi đó rất chia rẽ trong nội bộ : giữa Bắc – Nam, giữa các Bang lớn và Bang nhỏ, giữa kẻ giàu người nghèo, giữa người nô lệ da đen và người da trắng.
Thực tế, người Mỹ đã có những thỏa hiệp độc đáo và nổi tiếng lúc đó :
-Ở Hạ nghị viện thì mỗi Bang có đại biểu theo mật độ dân số, còn ở Thượng nghị Viện thì mỗi Bang có 2 đại biểu. Như vậy Bang lớn hay nhỏ đều cảm thấy có sự công bằng.
– Ở miền Nam nước Mỹ nhiều nô lệ da đen hơn miền Bắc, nên bầu cử chọn theo đa số phiếu thì không được cử tri da trắng chấp thuận nên cuối cùng cũng thỏa hiệp được : 5 phiếu người da đen bằng 3 phiếu người da trắng.
Chính câu đầu tiên trong Tuyên ngôn độc lập của Hoa Kỳ đã đưa ra giải pháp cơ bản và lâu dài cho nước Mỹ, Đó chính là sức mạnh để duy trì sự ổn định của đất nước Hoa Kỳ từ ngày Tuyên ngôn độc lập 4/7/1776.

Còn câu thứ hai là mục tiêu mà mọi người đều biết nhiều, qua các bản dịch :
“Chúng tôi khẵng định một chân lý hiển nhiển rằng mọi người sinh ra đều có quyền bình đẵng , rằng tạo hóa đã ban cho họ những quyền tất yếu và quyền bất khả xâm phạm , trong đó có quyền sống, quyền được tự do và mưu cầu hạnh phúc…”

Khi mục tiêu tốt đẹp mà giải pháp sai thì đất nước tất hổn loạn. Nhiều nước trên thế giới khi tiếp nhận Tuyên ngôn độc lập của Hoa Kỳ chỉ quan tâm đến câu 2 mà không quan tâm đến câu đầu tiên. Đó là nguyên nhân sâu xa của chiến tranh và đói nghèo.

Người Mỹ rất hiểu rõ câu 1 trong Tuyên ngôn độc lâp của nước mình, nền đó là tử huyệt của bất cứ cá nhân hay đãng phái nào vi phạm. Cố vấn an ninh quốc gia Michael Flynn của đương kim Tổng thống Donal Trump phải ra đi vì vì phạm tử huyệt trên.

Ks Doãn Mạnh Dũng