Để phát triển kinh tế chúng ta nên bắt đầu từ đâu ? KS. Doãn Mạnh Dũng
Hình trên : Mô hình công nghệ “Trống quay”. Một mô đun “Trống quay” có 2 phao nổi nhờ lực Ác-si-méc. Khung đỡ hướng dòng chảy làm quay trống, kéo hệ thống máy phát điện được đặt trên mặt nước.
Con người mốn tồn tại đều phải tham gia sản xuất hàng hóa hay dịch vụ để bán lấy tiền và mua những thứ cần thiết cho bản thân. Để xã hội phát triển ổn định, việc tạo ra công việc cho tất cả các thành viên trong xã hội luôn luôn là bài toán khó. Muốn sản xuất hàng hóa hay cung ứng dịch vụ, con người cần 3 loại Tài nguyên : Tài nguyên sức khỏe cơ bắp, Tài nguyên thiên nhiên, Tài nguyên trí tuệ. Theo thứ tự trên Tài nguyên sau đem lại nhiều lợi nhuận hơn Tài nguyên trước. Sự khác nhau chủng loại hàng hóa hay dịch vụ và chất lượng sẽ dẩn đến tỷ trọng của các loại Tài nguyên trong hàng hóa hay dịch vụ sẽ khác nhau. Khi tỷ trọng Tài nguyên trí tuệ càng cao trong hàng hóa hay dịch vụ thì giá trị hàng hóa và dịch vụ đó càng cao.
Với nguyên lý trên, khi con người ít học tất yếu khó mà cung ứng cho xã hội với hàng hóa và dịch vụ có chất lượng cao.
Nhà triết học I. Kant – người Đức – thế kỹ 18 đã chỉ rõ tri thức hình thành theo lớp. Lớp giản đơn đầu tiên được nhận biết bằng ngũ giác : Mắt, Tai, Mũi,Lưỡi, Da hay gọi thị giác, thính giác, khứu giác, vị giác, xúc giác. Hiện nay con người còn tin rằng tồn tại linh giác hay gọi là giác quan thứ sáu.
Sau lớp nhận thức bằng các giác quan là sự nhận thức bằng các lô-gic đơn giản. Sau các lô-gic đơn giản là các nhận thức bằng các giải pháp toán học. Càng nhiều lớp hình thành thì sự nhận thức càng chính xác.
Trên thế giới, một vị trí địa lý luôn luôn có nhiều Tài nguyên khác nhau. Có Tài nguyên nhận biết được bằng tri giác, có Tài nguyên ẩn giấu cần công nghệ mới phát hiện được. Có loại Tài nguyên không thể tái tạo được , hoặc muốn tái tạo cần thời gian rất dài. Có Tài nguyên khi sử dụng có thể ảnh hưởng đến môi trường cả xấu lẩn tốt. Loài người rất cần sự ổn định môi trường của trái đất. Mọi sự thay đổi môi trường dù từng khu vực cũng có thể ảnh hưởng đến môi trường chung của cả trái đất. Vì vậy, giải pháp đơn giản là duy trì sự ổn định môi trường nơi bạn đang sống.
Để phát triển kinh tế một vùng địa lý, giải pháp giản đơn trong một nền kinh tế nông nghiệp lạc hậu là “ Trồng cây gì và nuôi con gì ?
Nhưng với thời đại công nghệ thế kỹ 21, mọi hàng hóa và dịch vụ đều có thể lưu thông toàn cầu nên câu hỏi cần đặt ra sẽ như sau :
Tài nguyên thiên nhiên nào quyết định sự phát triển lâu dài và ổn định ?
Đâu là thị trường tiêu thụ Tài nguyên trên ?
Công nghệ nào chuyển đổi tối ưu Tài nguyên trên thành hàng hóa hay dịch vụ ?
Xin đưa ra 3 ví dụ về khai thác Tài nguyên thiên nhiên :
I/ Việt Nam đang sở hữu nguồn Tài nguyên cảng Trung chuyển quốc tế tốt nhất Thế giới vì các lý do sau:
1/ Vị trí vịnh Vân Phong nằm ngay trên đường hàng hải thế giới từ Đông sang Tây, từ Bắc xuống Nam.
2- Vịnh Vân Phong có thể nối đường bộ và đường sắt sang Kampuchia, Lào, Thái Lan.
Sơ đồ vịnh Vân Phong kết nối với Tây nguyên mà không có đèo cao :
Hình sơ đồ đường sắt và đường bộ từ vịnh Vân Phong kết nối với Kampuchia, Lào, Thái Lan
3- Độ sâu tự nhiên tại vịnh Vân Phong đạt hơn – 26 m, đáp ứng nhu cầu các tàu lớn nhất thế giới hiện nay và tương lai.
4- Bố cục vịnh Vân Phong hoàn toàn
kin sóng gió với bão lớn hay gió mùa.
5- Nhờ có sông Ba, vịnh Vân Phong có thể cung ứng nước ngọt cùng lúc cho hàng trăm con tàu.
6- Vịnh Vân Phong đũ độ rộng lớn để xây dựng một cảng Trung chuyển lớn nhất Đông Nam Á.
Hình vịnh Vân Phong nhìn từ trên cao
II/ Việt Nam đang sở hữu nguồn Tài nguyên động năng dòng hải lưu tập trung lớn nhất thế giới vì các lý do sau :
1/ Do đặc điểm bờ biển phía Tây của châu Á nên hình thành dòng hải lưu không bị gián đoạn chạy dọc bờ biển miền Trung Việt Nam.
Dòng hải lưu tầng mặt hình thành do gió mùa Đông Bắc có hướng Bắc-Nam chạy dọc bờ biển miền Trung Việt Nam theo hướng Bắc-Nam.
Dòng hải lưu tầng đáy hình thành do chênh lệch nhiệt giữa Xích Đạo và Bắc Cực và hiện tượng trái đất quay từ Tây sang Đông. Dòng hải lưu tầng đáy có hướng Bắc-Nam và tồn tại 365 ngày/năm.
Dòng hải lưu tầng mặt và dòng hải lưu tầng đáy cộng hưởng đã tạo ra nguồn động năng dòng hải lưu rất hiếm trên trái đất chảy qua bờ biển Việt Nam. Đây là nguồn năng lượng có yếu tố từ nhiệt mặt trời, trạng thái quay của trái đất. Khó mà tìm ra một quốc gia thứ hai trên trái đất này có nguồn Tài nguyên động năng dòng hải lưu như ở miền Trung Việt Nam.
Nước Mỹ cũng có bờ biển phía Tây của Đại Tây Dương. Nhưng bán đảo Florida đã chắn ngang và tiêu hủy động năng dòng hải lưu tầng mặt có nguồn gốc từ gió mùa và tiêu hủy cả dòng hải lưu tầng đáy Bắc-Nam. Đây là lý do mà đồng bằng Sông Cửu Long nhận nhiều năng lượng hơn đồng bằng Mississippi hay đồng bằng Hà Lan.
2/ Người Việt Nam đã tìm ra công nghệ “Trống quay”.
Hình trên : Bố trí các mô-đun so le sẽ lấy tối đa động năng dòng hải lưu theo chiều ngang.
Giải pháp “Trống quay” giúp khai thác nguồn động năng dòng hải lưu ở miền Trung Việt Nam với giá thành rẽ hơn các nguồn phát điện truyền thống vì phương pháp giản đơn và sử dụng vật liệu chính rẽ tiền tại địa phương.
III/ Mâu thuẩn trong quá trình khai thác Tài nguyên thiên nhiên
Ảnh chụp vị trí sạt lở tại đèo Bảo Lộc ngày 30/7/2023.
Đồi tại đèo Bảo Lộc với rừng nguyên sinh có 2 Tài nguyên : làm đường và trồng cây ăn trái. Việc phá rừng nguyên sinh trồng cây ăn trái là mâu thuẩn với mục tiêu làm đường. Con người đã chọn làm đường thì không thể chấp nhận chọn khai thác rừng nguyên sinh để trồng cây ăn trái. Đây là nguyên nhân gây ra sạt lở gây ra cái chết 4 người gồm 3 chiến sĩ cảnh sát giao thông và 1 người dân tham gia dọn đường giao thông trong mưa lớn.
Đây là bài học điển hình trong quá trình khai thác Tài nguyên thiên nhiên./.