Dòng hải lưu Bắc-Nam ở biển Đông Việt Nam – KS. Doãn Mạnh Dũng
Dòng hải lưu tác động đến quy hoạch cảng biển và tạo ra nghề mới sử dụng động năng dòng hải lưu để sản xuất điện và điện phân sản xuất hydro lõng.
1.Dòng hải lưu tầng đáy Bắc-Nam
1.1 Phát hiện dòng hải lưu tầng đáy Bắc-Nam bằng thí nghiệm
Hình 1 : Mô hình thí nghiệm phát hiện dòng hải lưu tầng đáy Bắc-Nam
Làm hai bình P và E có miệng rộng và nước có màu khác nhau.Dùng hai ống dẩn không màu. Một ống nối tầng nước phía trên hai bình,ống còn lại nối nước ở tầng đáy hai bình.
Khi chiếu đèn vào mặt thoáng bình E, khi có sự chênh lệch nhiệt thì xuất hiện dòng chảy tầng mặt từ E về P và dòng chảy tầng đáy từ P đến E.
Kết quả thí nghiệm :
a/ Tốc độ v của dòng hòan lưu không thay đổi trên đọan đường từ E đến P và từ P đến E.
b/ Khi tăng nhiệt độ đèn chiếu vào mặt thoáng E, thì tốc độ v của dòng hòan lưu tăng.
Hệ quả :
a/ Chúng ta coi E là vùng Xích đạo, P là vùng cực. Vì có chênh lệnh nhiệt giữa Xích đạo và Cực nên xuất hiện dòng hòan lưu hoàn lưu như thí nghiệm.Nhờ thí nghiệm này, chúng ta biết có dòng hải lưu tầng đáy di chuyển ở đáy biển từ Cực trái đất về Xích đạo.
b/ Vì trái đất quay từ Tây sang Đông nên dòng hòan lưu tầng đáy di chuyển từ Đông sang Tây do tác động của lực quán tính Côriolic.
c/ Tổng hợp 2 chuyển động Bắc-Nam và Đông-Tây dòng hải lưu tầng đáy là nhân tố ảnh hưởng đến quy hoạch kinh tế biển ở Việt Nam.
1.2 Đặc tính của dòng hải lưu tầng đáy
Dòng tầng đáy Bắc-Nam hình thành và di chuyển trong trường quay của trái đất, nên chịu tác động của lực Corioloic.
Hình 2 : Điểm M và bán kính quay
Hình 3 : Tích hợp tốc độ dòng tầng đáy và tốc độ quay của trái đất
Hệ quả : Trái đất ấm lên sẽ gây xói lỡ bờ biển Đông Việt Nam để tạo nên sự cân bằng mới.
MN cực đại khi:
a/ OM cực đại- gần Xích đạo theo công thức (2)
b/ ON cực đại- khi dòng hải lưu xuất phát gần cực theo công thức (1)
Miền Trung Việt Nam đáp ứng cả 2 yếu tố trên nên là nơi tiếp nhận nhiều nguồn năng lượng của trái đất.
1.5 Thực tiển
Ngày 18/10/2010 xe khách 48K-5868 tuyến Đắc Nông- Nam Định, bị rơi xuống sông Lam- Hà Tỉnh cách cửa biển 32km. Nhiều người chết. Trong đó có 4 thi thể trôi ra cửa biển và bị dòng hải lưu đưa về bờ biển phía Nam. Không có thi thể trôi về hướng Bắc.
2.Sự hình thành dòng hải lưu tầng mặt hướng Bắc-Nam ở bờ Biển Đông Việt Nam
Dòng này hình thành do gió Đông Bắc chiếm 8 tháng/năm.
Tài liệu về dòng tầng mặt được ghi chép và ứng dụng nhiều cho trong ngành hàng hải Việt Nam.
3.Ứng dụng
- 3.1 Dòng hải lưu tầng đáy và tầng mặt Bắc-Nam ở biển Đông là nhân tố đặt biệt ảnh hưởng đến quy hoạch kinh tế vùng ven biển Việt Nam
Đặc điểm trái đất quay từ Tây sang Đông nên dòng hải lưu hình thành do chênh lệch nhiệt ở bờ biển Đông Việt Nam tác động rất mạnh vào bờ biển, gây bồi lấp và các tai nạn hàng hải. Đặc điểm này không có ở bờ biển châu Âu. Vì vậy cần thận trọng khi đưa kinh nghiệm của Châu Âu vào bờ biển Việt Nam.
- 3.2 Những vịnh ở bờ biển Đông Viet Nam có cửa vịnh nhìn về hướng Nam thì chống được dòng hải lưu đưa sa bồi vào vịnh.
Khi định vị cảng biển ở bờ biển Đông Việt Nam, ngoài việc tránh sử dụng vùng nước có cửa sông đem sa bồi từ dãy Trường Sơn đổ vào vùng nước cảng biển còn chọn vịnh có cửa quay về hướng Nam để tránh dòng hải lưu Bắc-Nam đưa sa bồi vào cảng. Trên nguyên lý này, xác định vịnh Vân Phong, vịnh Cam Ranh, Vũng Rô có độ sâu ổn định để khai thác lâu dài.
- 3.3 Bản chất hiện thượng luồng động tại cửa sông Định An
Nghiên cứu dòng tầng đáy Bắc -Nam và dòng tầng mặt Bắc-Nam đã chỉ rõ bản chất hiện tượng của luồng tàu biển tại cửa sông Định An. Mùa lũ, tốc độ dòng chảy đã tạo ra luồng Định An ở cửa biển. Mùa Đông, sự cộng hưởng dòng hải lưu tầng mặt và tầng đáy đã đẩy luồng tàu biển Định An di chuyển về hướng Nam. Như vậy luồng Định An di chuyển theo chu kỳ năm. Trên nền tảng này, chúng tôi đã đề xuất cảng cửa ngõ Trần Đề cho ĐBSCL.
- 3.4 Dòng hải lưu Bắc-Nam ở miền Trung Việt Nam là tài nguyên năng lượng quý hiếm của quốc gia.
Dòng hải lưu ở miền Trung là hiện tượng hiếm có trên thế giới. Đây là nguồn tài nguyên năng lượng quý giá của đất nước. Chúng tôi tự hào đã tìm ra công nghệ mới của Việt Nam có thể khử trọng lượng vật quay trong nước và có thể nhận tối đa động năng theo chiều sâu và chiều rộng của dòng chảy để sản xuất điện năng với giá thành cạnh tranh.Từ đó tạo ra nghề mới bằng sản xuất điện năng và điện phân hydro lõng cho người dân miền Trung Việt Nam.
- 3.5 Cần đề phòng tai nạn khi du lịch tắm biển hay thể thao biển ở miền Trung Việt Nam.
Dòng hải lưu mạnh ở miền Trung là mối hiểm nguy cho du lịch tắm biển ở miền Trung Việt Nam. Vì vậy cần có sự cảnh báo để tránh tai nạn./.
