Vĩnh biệt nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu-Một kỉ niệm với ‘ Tuyên truyền xung phong ‘- Vũ Lê
Gió nhẹ, hương biển đêm thơm ngát. Tôi đang làm nhiệm vụ trực cảnh giới từ 16 h dến 20 h trên mũi sà lan. Đúng 20 h, Dũng lên thay ca cho tôi về nghỉ .Cùng lúc đó có tiếng đàn Măng đô lin vang lên rộn rã từ Cabin ( buồng lái của sà lan ) .Chúng tôi biết rằng đó là tiếng đàn của ông Sỹ – sà lan trưởng .Ông là cán bộ Miền Nam tập kết ra Bắc năm 1954 . Ông vừa đàn vừa hát với giọng xứ dừa Bình Định rất trong ,tôi còn nhớ lời ca : ‘Anh em thanh niên tuyên truyền xung phong chúng ta .Ra đi xông pha băng mình qua núi sông nhà .Mưa rơi ta xem thường anh em ta lên đường.Đi bao nhiêu nơi tuyên truyền cho ta .Chân băng chông gai cùng nhau tươi cười .Kìa bao sông núi phương xa nhộm nắng vàng .Ta vui ta hát tiếng ca lừng vang . Các anh lên đường xây đời nam nhi . Chúng tôi là gái đâu nào kém chi …..’
Bài ca được viết theo thể loại hành khúc, trong sáng hào hùng, thúc giục lòng người với ca từ đẹp nhưng dễ hiểu . Tiếng đàn Măng đô lin được ông Sỹ vê tròn trịa đều đều và thật vui tươi . Lúc ông Sỹ nghỉ để hút thuốc lào , tôi hỏi ông về bài hát .Ông nói đó là bài ‘ Tuyên truyền xung phong ‘ của Nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu sáng tác khoảng năm 1947 . Nhiều bạn bè của ông và ông đã được Nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu giác ngộ để đi kháng chiến và tham gia vào Đội Tuyên truyền xung phong của Việt Minh tại khu 5 . Ông còn kể thêm về nhiệm vụ của Đội là đi xuống từng thôn xóm để tuyền truyền về chính sách của Việt Minh như tiêu thổ kháng chiến ,vườn không nhà trống,không cung cấp lương thực cho giặc, vận động ngụy binh đã trót đi lính cho giặc quay về với nhân dân ,kêu gọi công chức trong vùng tề ( vùng tạm chiếm ) giúp đõ cho Việt Minh , tuyên truyền về cuộc đấu tranh chính nghĩa của Việt Minh cho cả binh lính Pháp và hàng binh Âu Phi ….Tuy không phải cầm súng chiến đấu trực tiếp như Bộ đội nhưng thực ra ông Sỹ và đồng đội trong Đội Tuyên truyền xung phong cũng đã chiến đấu thầm lặng trong hậu phương ,cũng có cả hi sinh và đổ máu . Ông còn nói nhờ những lời ca của bài hát này mà các ông vượt qua bao gian nguy để đi đến đích cuối cùng là chiến thắng Điện biên phủ .Thắng lợi của cuộc kháng chiến 9 năm có phần góp sức không nhỏ của Lực lượng Thanh niên Tuyên truyền xung phong .Đây không phải là lần đi biển đầu tiên của tôi nhưng đêm nay có một điều thật đặc biệt làm tôi vẩn vơ không ngủ được .
Hôm qua nghe tin Nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu ra đi về cõi vĩnh hằng ,tôi thực sự xúc động . Tôi lại nhớ tới hình ảnh ông Sỹ ngồi đàn hát bài ‘ Tuyên truyền xung phong ‘ giữa biển trời mênh mông thơ mộng , một đêm xuân năm 1970 .Thay vì một nén nhang kính viếng hương hồn người Nhạc sĩ tài hoa – hóm hỉnh , tôi xin phép được mở lại bài hát này tại Website ‘ Bài ca đi cùng năm tháng ‘ .
Hải phòng ngày 30.6.2015.
