Barack Obama gọi Phan Chu Trinh là “Triết gia”!

Từ năm 1906, “Phan Châu Trinh cùng Huỳnh Thúc Kháng, Trần Quý Cáp đi khắp tỉnh Quảng Nam và các tỉnh lân cận để vận động cuộc duy tân. Khẩu hiệu của phong trào lúc bấy giờ là: Khai dân trí, chấn dân khí, hậu dân sinh.”
Hiện tượng hổn loạn ở các nước Trung Đông và nạn di tản đến Châu Âu hiện nay đã dạy rằng: “Chỉ biết dùng sức mạnh, không thể đưa thế giới đến sự bình yên!”
Chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Hợp chủng quốc Hoa Kỳ Barack Obama đã nói với thế giới rằng : “Những kẻ cựu thù đều có thể hợp tác với nhau nếu đối thoại!”
Để có thể đối thoại thành công, yếu tố “dân trí, dân khí ” là những yếu tố đầu tiên cần có. Chính ông Phan Chu Trinh đã sớm đúc kết và đưa ra từ năm 1906. Đó là những viên ngọc tư tưởng hay gọi đó là sự “hiền minh” của một nhà triết học.
Sự phức tạp và xuống cấp của xã hội Việt Nam hôm nay cũng hoàn toàn có thể giải quyết bằng những nguyên tắc “Khai dân trí, chấn dân khí, hậu dân sinh” của ông Phan Chu Trinh. Không thể bắt đầu từ sự “làm giàu” ( hậu dân sinh) mà cần thực hiện “khai dân trí và chấn dân khí” trước. Khi thiếu dân trí thì môi trường, đạo đức bị coi nhẹ, khi thiếu dân khí thì chủ quyền bị xâm phạm. 
Phải chăng tư tưởng của Phan Chu Trinh đã chỉ ra sự sai lầm của nước Mỹ khi dùng sức mạnh để lật đổ các chế độc tài tại Trung Đông và giúp Mỹ xử lý thành công hơn chiến tranh hiện nay tại Siry ?
Phải chăng tư tưởng của ông Phan Chu Trinh đang là một gợi ý để tìm lối thoát hòa bình giữa các quốc gia cựu thù ở Trung Đông hay giữa các lực lượng cực đoan Taliban và ISIS với thế giới văn minh ?
Người Mỹ đang nghiên cứu Phan Chu Trinh, tại sao Việt Nam lại đứng ngoài cuộc ?
Ks Doãn Mạnh Dũng