Tài nguyên thiên nhiên và vốn là nền tảng giải quyết thất nghiệp ở Việt Nam.

Tài nguyên thiên nhiên ở đây là đất để trồng trọt, chăn nuôi, mặt nước để nuôi trồng thủy sản hay du lịch, mỏ khoáng sản, đất làm văn phòng, nhà công nhân…Ở Việt Nam bạn mua được đất hay ao rồi và để có sổ đõ và giấy phép xây dựng là không dể dàng. Bạn cần nhiều năm. Khi bạn đã có rồi nhưng vẩn có thể bị cướp lại vì một dự án khác đè lên đất hay ao của bạn. Vụ Đòan Văn Vươn là một điển hình !
Luật pháp ở Việt Nam đều dành cho các quan chức hay những người thân với quan chức mọi thuận lợi tiếp cận với tài nguyên thiên nhiên. Các doanh nghiệp muốn tiếp cận với tài nguyên thiên nhiên buộc phải chi phí, khi chi phí cao thì kinh doanh thất bại. Vì vậy việc tiếp cận tài nguyên thiên nhiên khó khăn ở Việt Nam là nguyên nhân hàng đầu gây ra thất nghiệp.

Những vụ án liên quan đến các Ngân hàng Việt Nam trong năm 2013-2014  đã để lại trong nhân dân một nhận thức nặng nề rằng : các ngân hàng hiện nay thực chất là của các nhóm lợi ích nhằm thỏa mãn lợi ích ở các sân sau của họ hơn là vì cộng đồng. Nhưng họ hòan tòan không lo phá sản vì Nhà nước bảo trợ và mua lại tòan bộ Ngân hàng khi có nguy cơ phá sản. Vì vậy họ tìm cách đón nhận càng nhiều càng tốt các nguồn vốn trực tiếp hay gián tiếp từ Nhà nước rót đến và quay vốn làm giàu trên những đồng tiền trên. Với các doanh nghiệp không thuộc sân sau của họ thì không những chịu lãi suất cao và cã lãi suất không biên nhận. Tôi tin vẩn còn những ngân hàng họat động đúng lương tâm nghề nghiệp. Hy vọng Chính phủ có chính sách để cải cách các ngân hàng và thu nhận lại lòng tin từ người dân. 

Tiếp cận nguồn vốn khó khăn là nguyên nhân thứ hai gây ra nạn thất nghiệp hiện nay.

Ví dụ 1: Hiện nay thị trường đá dăm dùng đổ bê tông rất cần nhiều triệu tấn ở Brunei. Nếu được tiếp cận với mỏ đá ở Nam Trung Bộ và có vốn mua máy móc thì giải quyết được rất nhiều lao động giản đơn.

Ví dụ 2: Chúng tôi muốn xây dựng một Trung tâm thủy sản tại Vĩnh Thạnh- Long An để cung cấp cá biển cho Tp HCM, giải quyết đầu ra cho đội tàu đánh bắt cá biển Đông hiện nay. Nhưng việc tiếp cận với tài nguyên đất, mặt nước và vốn là những khó khăn nan giải nhất.Dự án này sẽ tạo thêm hàng ngàn lao động thất nghiệp và góp phần nâng cao bữa ăn cho nhân dân Tp HCM.

Ví dụ 3: Chúng tôi tin rằng đã nghiên cứu thành công giai đọan đầu” Dự án cảng cửa ngõ Trần Đề cho ĐBSCL” nhưng không thể có vốn tiếp tục nghiên cứu Tiền khả thi như đề xuất của tập đòan Royal Haskoning DHV – Hà Lan. Khi dự án này thành công chắc chắn sẽ đem lại sự phát triển mới và ảnh hưởng đến nhiều triệu dân ĐBSCL.

Để giải quyết nạn thất nghiệp ở Việt Nam, việc thừa nhận đa dạng sở hữu đất là yếu tố đầu tiên và quan trọng nhất. Tiếp đến là quyền tiếp cận nguồn vốn một cách bình đẵng giữa các công dân là sự khuyến khích cả xã hội năng động cùng tham gia sản xuất, thành công và nộp thuế xây dựng đất nước.

KS Doãn Mạnh Dũng